ایمنی و بهداشت در صنعت سـاختمان
همایش عمومی سازمان بین‌المللی کار
که به دعوت هیئت مدیرهء دفتر بـین‌المللی به منظور هفتاد و پنـجمین نـشست خود در تاریخ اول ژوئن سال 8891 در شهر ژنو برقرار شده است،و
باتوجه به مقاوله‌نامه‌ها و توصیه‌نامه‌های مربوط و،بویژه،مفاد مقاوله‌نامه و توصیه‌نامهء ایمنی(ساختمان)،7391،توصیه‌نامهء،7391،مربوط به پیشگیری از حوادث(صنعت ساختمان)،مقاوله‌نامه و توصیه‌نامهء حفاظت در برابر پرتـوهای زیانمند،0691،مقاوله‌نامه و توصیه‌نامهء حفاظت در برابر ماشین‌آلات،3691،مقاوله‌نامه و توصیه‌نامهء مربوط به حداکثر وزن،7691،مقاوله‌نامه و توصیه‌نامهء مربوط به سرطان‌های شغلی،4791،مقاوله‌نامه و توصیه‌نامهء مربوط به محیط کار(آلودگی هوا،سروصداها و ارتعاش‌های مزاحم)،7791، مقاوله‌نامه و توصیه‌نامه و تـوجیه‌نامهء مـربوط به بهداشت و ایمنی کار،1891،مقاوله‌نامه و توصیه‌نامهء مربوط به تولید پنبهء نسوز،6891،و فهرست تجدیدنظر شدهء بیماریهای شغلی در 0891 و پیوست به مقاوله‌نامهء مربوط به مزایای مترتب بر آسیب‌های شغلی،4691،و
--------------
(*)تاریخ رسمیت یافتن ایـن مـقاوله‌نامه 11 ژانویهء 1991 است.
باتوجه به تصمیم‌گیری در مورد پذیرش بعضی پیشنهادهای مرتبط با حفاظت و بهداشت کار در صنعت ساختمان که چهارمین موضوع دستورکار نشست را تشکیل می‌دهد،و
باتوجه به اتخاذ این تصمیم کـه پیـشنهادهای یاد شده باید به صورت یک مقاوله نامهء بین‌المللی تجدیدنظر شدهء مقاوله‌نامهء ایمنی(ساختمان)،7391،درآید،
در این روز بیستم ماه ژوئن سال یکهزار و نهصد و هشتاد و هشت،مقاوله‌نامهء یر، که می‌توان آن را مـقاوله‌نامهء ایـمنی و بـهداشت در صنعت ساختمان،8891 نامیده مورد تـصویب قـرار مـی‌گیرد:
یکم-حدود و تعاریف مادهء 1
1.این مقاوله‌نامه ارتباط می‌یابد به تمام فعالیتهای ساختمانی،از جمله ساختمانهای مسکونی، مهندسی عمران،استقرار و تخریب ساختمانها،از جـمله هـر نـوع فرایند،عملیات یا حمل‌ونقل که در یک کارگاه سـاختمانی صـورت می‌گیرد،از آماده‌سازی کارگاه گرفته تا تکمیل نهایی طرح.
2.هر کشور عضو که این مقاوله‌نامه را به تصویب رسانده باشد،مـی‌تواند پس از مـشورت بـا سازمانهای معتبر کارگری و کارفرمایی،در صورت وجود،بخشهای معینی از فعالیتهای اقـتصادی یا بعضی از مؤسسه‌های ویژه را از شمول این مقاوله‌نامه خارج سازد،از جمله مؤسسه‌ها یا فعالیتهایی که در اثر اجرای این مـقاوله‌نامه بـا مـسائل ویژه‌ای مواجه شوند،مشروط بر آنکه محیط کار و شرایط بهداشتی و ایـمنی لازم در آنـها رعایت شده باشد.
3.این مقاوله‌نامه را می‌توان تحت ضوابط و شرایط قانونی معینی به بعضی از اشخاص خویش فـرما هـم تـسرّی داد.
مادهء 2
در چارچوب این مقاوله‌نامه:
الف)اصلاح«ساختمان»مشتمل خواهد بود بر؛
1)عـملیات سـاختمانی،شـامل حفاری و بنایی،تغییرات ساختاری،نوسازی،تعمیرات، نگاهداری(از جمله پاکسازی و رنگ کاری)و تخریب انواع سـاختمانها یـا سـازه‌ها؛
2)مهندسی عمران،شامل حفاری و ساخت و تعمیر و نگاهداری یا تخریب فرودگاه‌ها،
بندرگاه‌ها،باراندازها،راههای آبـی درونـی،سدّها،بهمن‌گیرها،موج‌گیرها،جاده‌ها، بزرگراه‌ها،راه‌آهن‌ها،پل‌ها،تونل‌ها،آبراهه‌ها و عملیات ساختمانی مرتبط بـا ایـجاد بـعضی خدمات مانند ارتباطات و مخابرات،زه‌کشی‌ها،فاضلاب‌ها،تولید انرژی و توزیع آب؛
3)برپا کردن یا تخریب سـاختمانها و سـاختارهای پیش ساخته و همچنین تولید عناصر پیش ساخته در محل کارگاه ساختمانی؛
ب)اصطلاح«محل سـاخت»بـه‌معنای هـر نوع کارگاهی است که در آن فرایندها و عملیات یاد شده در زیر بند(الف)صورت می‌گیرد؛
ج)اصطلاح«محل کـار»بـه‌معنای تمام محل‌ها و کارگاه‌هایی است که کارگران برای انجام وظایف خود باید آنـجا بـاشند یـا به آنجا بروند و زیر کنترل یک کارفرما به شرحی که در زیر بند(و)آمده است بـه کـارهای خـود بپدازند؛
هـ)اصطلاح«کارگر»به‌معنای هر شخصی است که در یک کارگاه سـاختمانی اسـتخدام شده باشد؛
و)اصطلاح«کارفرما»یعنی:
1)هر شخصی حقیقی یا حقوقی که یک یا چند کارگر را بـرای عـملیات ساختمانی به استخدام خود درمی‌آورد؛و
2)بر حسب اقتضای شرایط کار،پیمانکار اصـلی،پیـمانکار یا پیمانکار دست دوم؛
ز)اصطلاح«شخص صلاحیت‌دار»بـه‌معنای شـخصی اسـت که دارای ویژگی‌های لازم باشد، مانند گذراندن دورهـ‌های آمـوزشی موردنیاز و معلومات و تجربیات و مهارتهای کافی برای انجام دقیق و صحیح وظایفی که به او مـحول مـی‌شود؛مقامات صلاحیت‌دار می‌تواند ضوابط مـعینی بـرای تعیین چـنین اشـخاصی وضـع کنند و نوع وظایفی را که باید بـه آنـها محول شود تعیین کند.
ح)اصطلاح«داربست)به‌معنای هر نوع ساختار موقّت ثـابت،آویـزان یا متحرک است(و همچنین عناصر نـگاهدارندهء آن)که برای نگاهداری یـا حـمل کارگران و مصالح ساختمانی،یا بـرای راهـیابی به چنین ساختارهایی به کار گرفته می‌شود،و با«بالابر»به شرحی که در زیـر بـند(ط)آمده است تفاوت دارد.
ط)اصطلاح«بـالابر»بـه‌معنای هـر نوع دستگاه ثـابت یـا متحرک است که بـرای بـالا بردن و پایین آوردن اشخاص یا بارها مورد استفاده قرار می‌گیرد؛
ی)اصطلاح«چرخ تسمهء بالابر»بـه‌معنای هـر نوع چرخ تسمه یا گیره‌ای اسـت کـه به وسـیلهء آن مـی‌توان بـار را به«بالابر»متصل کـرد ولی جزء تفکیک‌ناپذیر«بالابر»یا«بار»محسوب نمی‌شود.
دوم-کلیات مادهء 3
برای به اجرا درآوردن این مقاوله‌نامه و فـراهم سـاختن شرایط اجرای آن باید با سازمانهای مـعتبر کـارگری و کـارفرمایی مـشورت‌های لازم بـه عمل آید.
مـادهء 4
هـر کشور عضو که این مقاوله‌نامه را به تصویب می‌رساند،خود را متعهد می‌سازد که،براساس برآورد خطرهای بـهداشتی و حـفاظتی مـوردنظر،قوانین و مقررات رسمی لازم را نیز برای تأمین و تـضمین اجـرای دقـیق مـفاد مـقاوله‌نامه تـهیه کند و به تنفیذ آنها مبادرت ورزد.
مادهء 5
1.قوانین و مقررات یاد شده در مادهء 4 بالا ممکن است برای اجرای دقیق و کاربردهای مناسب، استانداردهای فنی یا ضوابط ویژهء عملیاتی یا روشـ‌های دیگری که متناسب با شرایط ملی و عرف محلی باشد وضع کنند و به اجرا بگذارند.
2.به منظور اجرای مفاد مندرج در مادهء 4 بالا و زیربند(1)همین ماده،هر کشور عضو باید استانداردهای مـربوط بـه این زمینه‌ها را که از سوی سازمانهای بین‌المللی وضع شده است،نیز مورد توجه قرار دهد.
مادهء 6
اقدامات لازم باید به عمل آید تا همیاری‌های لازم بین کارفرمایان و کارگران به قصد اجرای قـوانین و مـقررات ملی حفاظت و ایمنی کار در انواع محل‌های کار و کارگاه‌ها معمول شود.
مادهء 7
قوانین یا مقررات باید ایجاب کنند که کارفرمایان و اشخاص خویش‌فرما وظایف مـرتبط بـا تأمین شرایط ایمنی و بهداشت کـار در مـحل‌های کار را به‌طور جدی مورد عمل قرار دهند.
مادهء 8
1.هرگاه دو یا چند کارفرما به‌طور همزمان فعالیتهایی را در یک محل کار معین به اجرا درمی‌آورند:
الف)پیمانکار اصـلی،یـا هر شخصی یا دسـتگاهی کـه مسئولیت اصلی و فعالیتهای ساختمانی در محل کار را برعهده دارد،باید مسئول هماهنگی و تنظیم تدابیر حفاظتی و بهداشتی لازم در محل کار شناخته شود و،در چارچوب قوانین و مقررات ملی موجود، اجرای دقیق تدابیر موردنظر را تضمین کند؛
ب)در صـورتی کـه پیمانکار اصلی یا دیگر اشخاص یا دستگاه‌های مسئول کنترل ضوابط و استانداردهای حفاظتی و بهداشتی در محل کار حاضر نباشند،الزاما باید،در چارچوب قوانین و مقررات ملی،شخص یا دستگاه صلاحیت داری را معین کنند تـا از سـوی آنها هـماهنگی عملیات حفاظتی و بهداشتی و اجرای تدابیر پیش‌بینی شده در زیربند«الف» را برعهده داشته باشند.
ج)هر کارفرما باید مسئول اجرای تـدابیر ایمنی و بهداشتی محل کار یا کارگاهی شناخته شود که زیر نـظر او اداره مـی‌شود.
2.هـرگاه چند کارفرما یا شخص خویش فرما فعالیتهایی را به‌طور همزمان در یک محل کار برعهده می‌گیرند،باید مکلف بـاشند کـه مقررات و ضوابط ایمنی و بهداشت کار را براساس قوانین و مقررات ملی،با همکاری یکدیگر بـه مـرحلهء اجـرا درآورند.
مادهء 9
آنهایی که طراحی و برنامه‌ریزی پروژهء ساختمانی را برعهده دارند،باید شرایط ایمنی و بهداشت شـغلی کارگران را براساس قوانین،مقررات یا عرف ملی فراهم سازند.
مادهء 01
قوانین و مقررات مـلی باید شرایطی را فراهم سـازند کـه کارگران در هر نوع محل کار حق داشته باشند و حتی موظف باشند که در تأمین شرایط ایمنی و بهداشت کار مشارکت جویند،و تا آنجا که نوع کارشان اجازه می‌دهد در کنترل دستگاه‌ها و ماشین‌آلات و روشهای کـار اظهار نظر کنند و بهترین شرایط ایمنی و بهداشتی را در محل کار به وجود بیاورند.
مادهء 11
قوانین یا مقررات ملی باید کارگران را موظف سازند تا-
الف)نزدیک‌ترین همکاری‌های ممکن را برای اجرای تدابیر حفظ ایـمنی و بـهداشت کار با کارفرمایان خود به عمل بیاورند؛
ب)مراقبتهای معقول را برای حفظ ایمنی و بهداشت خودشان و دیگر کارگرانی که ممکن است تحت‌تأثیر فعالیت‌ها یا بی‌احتیاطی‌های آنها قرار گیرند به عمل بیاورند؛
ج)تـسهیلاتی را کـه در اختیار آنها قرار داده‌اند،مورد استفاده قرار دهند و لوازم و امکاناتی را که برای حفاظت خودشان یا حفاظت دیگران در اختیار دارند مورد سوءاستفاده قرار ندهند؛
د)هر نوع وضعیت کم‌وبیش خطرآفرین را که مـشاهده کـنند و شخصا از عهدهء اصلاح آن برنیایند،باید هرچه زودتر به سرپرست مستقیم خود یا به مسئول ایمنی کارگران-اگر وجود داشته باشد-اطلاع دهند.
هـ)تدابیر بهداشتی و ایمنی تجویز شده را حـتما رعـایت کـنند.
مادهء 21
1.در قوانین و مقررات ملی بـاید قـید شـود که هر کارگر حق خواهد داشت خویشتن را از خطر قریب الوقوع یا موقعیت وخیمی که ایمنی و بهداشت او را تهدید می‌کند دور سازد تا هـرچه زودتـر وضـع را به اطلاع سرپرست مستقیم خود برساند.
2.هرکجا کـه خـطر قریب الوقوعی ایمنی یا تندرستی کارگران را تهدید کند،کارفرما باید اقدامات فوری را برای متوقف ساختن عملیات و تخلیهء سریع مـحل کـار بـه عمل بیاورد.
سوم-تدابیر حمایتی و پیشگیرانه مادهء 31
ایمنی کارگران
1.تـمام احتیاطهای لازم باید به عمل آید تا اطمینان حاصل شود که کارگاه یا محل کار از هر لحاظ سالم و عـاری از هـرگونه خـطر و آسیب برای تندرستی و ایمنی کارگران است.
2.وسایل و امکانات ورود به کارگاه و خـروج از آن بـاید آماده و قابل استفاده باشد و در صورت لزوم چگونگی استفاده از آنها به کارگران تعلیم داده شود.
3.تمام احتیاطهای لازم باید بـه عـمل آیـد تا اشخاص حاضر در محل کار یا پیرامون آن از خطرهای احتمالی ناشی از فعالیتهای کـارگاه مـحفوظ بـمانند.
مادهء 41
داربست‌ها و نردبان‌ها
1.هرجا که امکان انجام کارهای ساختمانی به‌طور کامل و اطمینان بخش در سـطح زمـین امـکان‌پذیر نباشد،داربست‌های مناسب و اطمینان بخش باید برپا شود و مورد بازرسی‌های ایمنی دقیق قرار گـیرد،و هـرگونه تدابیر ایمنی دیگر هم که لازم باشد،به عمل آید.
2.در غیاب وسایل و امـکانات مـطمئن و سـالم برای راهیابی به محل‌های کار مرتفع، نردبان‌های مناسب و قابل اطمینان باید فراهم شود و مـورد اسـتفادهء کارگران قرار گیرد.
3.تمام داربست‌ها و نردبان‌های لازم باید براساس قوانین و مقررات ملی سـاخته شـود و مـورد استفاده قرار گیرد.
4.داربست‌ها و نردبان‌ها به موجب مقررات و زمان‌بندی‌های مشخص که از طریق قوانین یا مـقررات مـلی اعلام خواهد شد،باید مورد بازرسی شخصی صلاحیت‌دار قرار گیرد.
مادهء 51
دسـتگاه‌ها و تـجهیزات بـالابر
1.هر نوع دستگاه یا تجهیزات مخصوص بالا بردن مصالح ساختمانی و افراد،از جمله تمام اجزای سـاختاری آنـها،بـست‌ها،اتصال‌ها،لنگرها و پایه‌ها،باید-
الف)به بهترین وجه طراحی شده باشند و با مـواد و مـصالح سالم و مطمئن و همچنین با استحکام کافی و مناسب ساخته‌شده باشند؛
ب)به‌طور دقیق و صحیح نصب شود و مورد اسـتفاده قـرار گیرد؛
ج)به‌طورمنظم مورد بازرسی و کنترل قرار گیرد؛
د)به وسیلهء یک کارشناس صـلاحیت‌دار،در زمـانها و در موارد معین مورد آزمایش قرار گیرد و گـزارش‌های مـربوط بـه این آزمایش‌ها در محل معینی بایگانی شود؛
2.در تـمام کـارگاه‌های ساختمانی که از وسایل نقلیه و دیگر تجهیزات خاکبرداری یا وسایل حمل مصالح ساختمانی اسـتفاده مـی‌شود-
الف)راههای مناسب برای رفت و آمـد ایـن وسایل و تـجهیزات بـاید پیـش‌بینی و ساخته شود؛و
ب)رفت و آمد این وسـایل نـقلیه و تجهیزات باید به نحوی سازماندهی و کنترل شود که عملیات آنها در نهایت ایـمنی صـورت گیرد.
مادهء 71
کارخانه،ماشین‌آلات،تجهیزات و ابـزارهای دستی
1.کارخانه،ماشین‌آلات و تـجهیزات،از جـمله ابزارهای دستی،اعم‌از برقی و غـیر بـرقی،باید
الف)از طراحی مناسب برخوردار باشند و حداقل خستگی ممکن را به وجود بیاورند؛
ب)نگاهداری آن مـنظم و بـر حسب اولویت کاربرد آنها بـاشد؛
ج)فـقط بـرای انجام کارهای مـعینی کـه برای آنها در نظر گـرفته شـده مورد استفاده قرار گیرد، مگر آنکه موارد استفادهء دیگری هم از سوی کارشناس صلاحیت‌دار بـرای آنـها تجویز شده باشد،
د)به وسیلهء کـارگرانی مـورد استفاده قـرار گـیرد کـه قبلا تعلیمات لازم را کسب کـرده باشند،
2.تعلیمات و راهنمایی‌های مناسب برای کابرد سالم و بی‌خطر ابزارها و تجهیزات موردنظر از سوی سازنده یا کـارفرما،بـه طرزی قابل فهم و روشن،به کـارگران داده شـده بـاشد.
3.کـارخانه‌ها یـا تجهیزاتی که تـحت فـشار کار می‌کنند باید در سررسیدهای منظم به وسیلهء اشخاص صلاحیت‌دار و در موارد و زمانهایی که قانون یا مقررات مـلی تـعیین خـواهند کرد،مورد بررسی و آزمایش قرار گیرند.
مـادهء 81
کـار در ارتـفاع ،از جـمله سـقف‌ها
1.در صـورت نیاز برای اجتناب از خطرهای احتمالی،یا در جاهایی که ارتفاع یک ساختار یا شیب آن بیشتر از حد است که به وسیلهء قوانین و مقررات ملی تعیین می‌شود،تدابیر پیشگیرانه بـاید در برابر سقوط کارگران و ابزارآلات یا دیگر اشیا یا مصالح ساختمانی اتخاد شود.
2.در جاهایی که کارگران ناچارند روی سقف‌ها یا دیگر محل‌هایی که با مصالح سبک پوشانده شده‌اند،به کار ادامه دهـند و خـطر سقوط از ورای این‌گونه پوشش‌ها برای آنها وجود دارد،تدابیر پیشگیرانه باید برای سقوطهای ناشی از راه رفتن تصادفی روی این‌گونه پوشش‌ها در نظر گرفته شود.
مادهء 91
حفاری،چاه کنی،خاکبرداری،کارهای زیرزمینی و تونل‌ها
احتیاطهای لازم در هـرگونه حـفاری،چاه‌کنی،خاکبرداری یا تونل‌سازی باید به عمل آید تا-
الف)کارگران بتوانند در صورت ریزش خاک،سنگ یا دیگر مصالح،از طریق گذرگاه‌های امن خود را نـجات دهـند؛
ب)کارگران بتوانند در برابر سقوط اشـخاص،مـصالح،یا اشیا یا در برابر فوران آب در حفاری‌ها،چاه‌کنی‌ها و تونل‌سازی‌ها از پناهگاه‌های امن استفاده کنند؛
ج)تهویهء مناسب در کارگاههای زیرزمینی برقرار باشد،به نحوی که کارگران بتوانند بـه راحـتی تنفس کنند و،به هـرحال،مـیزان دود،گازها،بخارها،گرد و خاک یا دیگر ناخالصی‌های هوای تنفسی از حد معینی که به وسیلهء قوانین و مقررات رسمی مشخص خواهد شد،تجاوز نکند.
د)کارگران قادر باشند در صورت بروز حریق یا فـوران آب یـا دیگر مواد و مصالح،خود را به محل امن برسانند؛
هـ)کارگران از خطرهای زیرزمینی احتمالی،مانند جریان مایعات یا وجود سفره‌های گاز اجتناب ورزند،و بدین منظور باید بررسی‌های لازم برای تشخیص و مکان یـابی ایـن‌گونه پدیده‌ها بـه عمل آید.
خدمات شرکت کار در ارتفاع صنعت نما پایدار:اجرای نورپردازی نمای ساختمان در ارتفاع بدون داربست
نصب تابلو و بنر در ارتفاع با طناب
رنگ نمای بیرونی ساختمان ، رنگ کنیتکس نما